Πρωί Χριστουγέννων και έχει αρχίσει η λειτουργία στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδας στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης.

Όλοι οι μαθητές είναι στα στασίδια τους. Μόλις έχω μπει στην εκκλησία και βλέπω στο κάθισμά του τον επιμελητή μας Γιώργο Μουχάλη, τον Σχολάρχη μας μητροπολίτη Σταυρουπόλεως Μάξιμο στο θρόνο, τον πατέρα Βαρθολομαίο και τον πατέρα Ιάκωβο στο Ιερό Βήμα και τους Κώστα Χατζηκωνσταντή, Γιάννη Χατζούδη πλαισιωμένους και με άλλους μαθητές στα αναλόγια να ψάλλουν το «Χριστός γεννάται».
Κατανυκτική η ατμόσφαιρα, το θυμίαμα ευωδιάζει και οι ψαλμοί δίνουν το αίσθημα της συμμετοχής του ανθρώπου στο θείο θαύμα που έχει τελεστεί στη φάτνη της Βηθλεέμ. Αυτή τη συμβολική φάτνη που είχαμε προετοιμάσει όλοι μαζί οι μαθητές την παραμονή στην αίθουσα τελετών της Σχολής και γύρω από αυτήν είχαμε ψάλει τροπάρια των Χριστουγέννων μπροστά στους καθηγητές και στο Σχολάρχη μας.
Η λειτουργία συνεχίζεται και οι χοροί ψάλλουν το «Μυστήριον ξένον», ενώ όλοι μας περιμένουμε τη στιγμή που θα προσέλθουμε να κοινωνήσουμε. Στη θέση του Κοινωνικού διαβάστηκε η Θεία Μετάληψη και τη στιγμή που ο Σχολάρχης μας ψάλλει «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε» όλοι κοινωνούμε των Αχράντων Μυστηρίων. Έχει τελειώσει η χριστουγεννιάτικη λειτουργία και κατευθυνόμαστε στους κοιτώνες μας, αφού προηγουμένως έχουμε ανταλλάξει «χρόνια πολλά» μεταξύ μας όλοι οι μαθητές της Σχολής.
Καθώς προχωρώ στους διαδρόμους της Σχολής, κάποια στιγμή ακούω δίπλα μου τη φωνή του ηγούμενου, μητροπολίτη Μοσχονησίων Απόστολου, που με επαναφέρει στην πραγματικότητα, να με ρωτά «Τι αναπολείς;».
Θυμάμαι την απάντηση που του έδωσα: «Αναπολώ τα Χριστούγεννα που κάναμε το 1969, αλλά ζω το σήμερα που είναι 2003».
Οκτώ άτομα... Μόλις 8 άτομα συμμετείχαμε στη φετινή λειτουργία των Χριστουγέννων στη Σχολή μας και οι 5 ήταν μέλη της οικογένειάς μου, ενώ τα άλλα 3 ήταν γηγενείς Ρωμιοί κάτοικοι της Χάλκης. Η ατμόσφαιρα το ίδιο κατανυκτική, χωρίς όμως τον Σχολάρχη μας και τον επιμελητή μας που σήμερα βρίσκονται μαζί με όλους εκείνους που συνετέλεσαν να ιδρυθεί η Σχολή. Στο ιερό βήμα λειτούργησε ο ηγούμενος μαζί με έναν ιερέα, ενώ στο αναλόγιο μόνος βρισκόμουν εγώ, στη θέση των δεκάδων μαθητών που κάποτε έψαλλαν.
Στο τέλος, κοινωνήσαμε και αφού πήραμε το αντίδωρο και αλληλοευχηθήκαμε ο ένας τον άλλο, πήγαμε όλοι μαζί στο γραφείο του Μητροπολίτη Μοσχονησίων για να πιούμε το καθιερωμένο τσάι. Όταν στις 12.30 καθήσαμε στην τράπεζα για να φάμε, συνειδητοποιήσαμε ότι ήμαστε μόλις 11 άτομα σε αντίθεση με το 1969, που καθηγητές και μαθητές ξεπερνούσαμε τους 90. Ακολουθήσαμε πιστά το καθιερωμένο τυπικό της Σχολής μας. Ψάλλαμε το τροπάριο των Χριστουγέννων και καθήσαμε για να φάμε την πατροπαράδοτη σούπα και την «όρνιθα» με πατάτες που είχε ετοιμάσει ο Γιώργος, που είναι μάγειρας της Σχολής από το 1964. Ήταν όλα τόσο όμορφα, με τόση συναισθηματική φόρτιση που κάποιες στιγμές ή δεν μιλούσαμε ή συνομιλώντας με τον ηγούμενο θυμόμαστε τα μαθητικά μας χρόνια και τις στιγμές που ζήσαμε όλοι μαζί στη Σχολή. Θυμηθήκαμε τον Γιώργο Λαιμόπουλο, τον Λευτέρη Κερσένογλου, τον Βλάση Φάτσιο, τον Γιάννη Τσόρμαν, τον Δημήτριο Κομματά, τον Δημήτριο Καρά, τον Ειρηναίο Ιωαννίδη, τον Βασίλη Μυρτήρ, τον Πρόδρομο Πουσκιούλογλου, τον Βασίλη Καράμποντοζ, τον Μηνά Χριστίδη, τον Νίκο Χαρισιάδη και τόσους άλλους που σήμερα είναι αρχιερείς, επιστήμονες, επιχειρηματίες στην Πόλη, στην Ελλάδα και στα πέρατα της Οικουμένης.
Ήταν Χριστούγεννα του 2003. Όμορφα και απλά. Γεμάτα αναμνήσεις και συναισθήματα, αλλά και ευχές για ένα αύριο καλύτερο από το σήμερα. Όλοι μας αναμένουμε ότι η Τουρκία κάποια στιγμή θα συνειδητοποιήσει την πραγματικότητα και όχι μόνο θα εναρμονιστεί με τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, αλλά θα συναισθανθεί την ανάγκη του εκδημοκρατισμού και θα επιτρέψει την επαναλειτουργία της Σχολής, που αντιδημοκρατικά και κατά παράβαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και άρθρων της Συνθήκης της Λωζάνης, συνεχίζει να απαγορεύει τη λειτουργία της.

 Το εκκλησίασμα ήταν οι λιγοστοί Ρωμιοί της Σμύρνης, οι ελάχιστοι που έμειναν μετά την Καταστροφή του 1922 και οι ομογενείς εργαζόμενοι στη μικρασιατική μεγαλούπολη, στο εκεί ελληνικό προξενείο και στις διακρατικές υπηρεσίες. Μαζί τους και λιγοστοί προσκυνητές της ιωνικής γης από τη Λέσβο.

Κι όμως. Στην εκκλησία της Αγίας Φωτεινής κι ύστερα στην προβλήτα της Σκάλας των Βουρλών του Γιώργου Σεφέρη θα έλεγε κανείς ότι ο φετινός εορτασμός των Φώτων ήταν μεγαλοπρεπής.
Στο ναΰδριο της Αγίας Φωτεινής, ένα προτεσταντικό παρεκκλήσι που παραχωρήθηκε στην ολιγάριθμη ορθόδοξη χριστιανική κοινότητα της Σμύρνης μετά το κάψιμο και την Καταστροφή το 1922 όλων των ναών, πραγματοποιήθηκε η θεία λειτουργία προεξάρχοντος του αρχιμανδρίτη π. Κύριλλου Συκή, απεσταλμένου του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Ακολούθησε ο αγιασμός των υδάτων, στην περιοχή της Σκάλας Βουρλών, απέναντι από τις αρχαίες Κλαζομενές. Και ήταν η πρώτη φορά που «αγιάστηκαν» τα νερά της περιοχής μετά το 1922. «Αποτελεί ο εορτασμός των Θεοφανίων στη Σμύρνη, για πρώτη φορά μετά την Καταστροφή του 1922, συνέχεια στο άνοιγμα χριστιανικών εκκλησιών που ξεκίνησε και προώθησε ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης» είπε ο αρχιμανδρίτης Κύριλλος.
Και κατέληξε με την ευχή «κάποια μέρα οι σχέσεις ανάμεσα στους λαούς της Ελλάδας και της Τουρκίας να καλυτερέψουν τόσο πολύ που ο αγιασμός των υδάτων να πραγματοποιηθεί και μέσα στο πολυθρύλητο λιμάνι της Σμύρνης».
Ακολούθησε αγιασμός στα γραφεία του ελληνικού προξενείου της Σμύρνης παρόντων των υπηρετούντων εκεί υπαλλήλων.