Ανάμεσα στους παντουρκιστές, τους γκρίζους λύκους, τούς φονταμενταλιστές του Ισλάμ, ζουν και υπάρχουν οι απλοί Τούρκοι, οι ευλαβείς μουσουλμάνοι, οι ανεκτικοί, οι μετριόφρονες. Είναι πολλοί, είναι ήσυχοι, πράοι. Υποφέρουν κι αυτοί από τούς φανατικούς κάθε παρατάξεως. Έζησαν κοντά με τούς δικούς μας. Πολλούς μάλιστα τους βοήθησαν σε ώρες δύσκολες και τραγικές. Αυτοί οι απλοί άνθρωποι τιμούν τους ορθόδοξους κληρικούς.  

Ο Πατριάρχης έχει πει σε συνέντευξη του: «Η κυβέρνησης Ερμπακάν είναι καλύτερη απ’ την κυβέρνηση Τσιλέρ. Οι Μουσουλμάνοι σέβονται την θρησκεία, σέβονται τούς ναούς».

Στα παλιά, καλά χρόνια, κατά την εορτή των Θεοφανείων  οι Ρωμηοί έρριχναν το Σταυρό στη θάλασσα. Ήλθαν όμως  χρόνια δίσεκτα. Η απαισιοδοξία για το μέλλον τής ομογένειας κατήργησε πολλά ωραία έθιμα. Πριν δύο τρία χρόνια (ίσως και περισσότερα) επαναλήφθηκε  πάλι η ευλογημένη αυτή Ακολουθία. Και στην Ανατολική και  στην Δυτική ακτή του Βοσπόρου. Το σημαντικό αυτό γεγονός  καλύφθηκε και τηλεοπτικώς. Νέα παλικάρια της ομογένειας,  με τόλμη, χαρά και πίστη, με το «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου  Κύριε» βούτηξαν στα παγωμένα νερά του Βοσπόρου. Ανέσυραν τον Τίμιο Σταυρό, τον προσκύνησαν με ευλάβεια πολλή  και τον παρέδωσαν στον Μητροπολίτη. Χάρηκαν οι λίγοι ομογενείς. Χαρήκαμε και εμείς. Περισσότερο απ’ όλους χάρηκαν, και εδώ είναι το παράδοξο, οι Τούρκοι ψαράδες τής περιοχής. Πίστευαν, οι απλοϊκοί αυτοί θαλασσοδαρμένοι αποχειροβίωτοι  ότι η δραματική μείωσης των ψαριών στον Βόσπορο και την  θάλασσα του Μαρμαρά οφείλονταν στο ότι δεν έριχναν πια οι  Χριστιανοί τον Σταυρό στην θάλασσα. Ελπίζουν τώρα σε καλλίτερες ψαριές. Τα νερά τους ευλογήθηκαν απ' τοv Τίμιο Σταυρό. Είθε.

Ο διάσημος Τούρκος συγγραφέας Νεντίμ Γκιουρσέλ στο βιβλίο του «Ισταμπούλ αγάπη μου» (1991)  γράφει ότι η Πόλη δεν «εάλω» το 1204 ούτε το 1453. «Εάλω» την δεκαετία του 1980, όταν απ’ την Ανατολία ξεχύθηκαν στρατιές ημιβάρβαρων, άξεστων, αγραμμάτων, φανατικών και τυφλών οπαδών τού Ισλάμ, που κατέλαβαν αυτή την Πόλη. Την ασχήμυναν, την βρώμισαν, την κατέστρεψαν. Την μετέβαλαν σε ρυπαρούπολι, σε μία κινούμενη σαπίλα. Τήν έκαμαν να μη διαφέρει σε τίποτε απ’ το Μέξικο Σίτυ, το Κάϊρο, το Νέο Δελχί, την Μπαγκόνγκ, το Ρίο ντε Τζανέϊρο.

Ρωτώ ένα αδελφό μου συμπρεσβύτερο που ζει και εφημερεύει στην Πόλη: Πάτερ μου, πολύν κόσμο βλέπω. Τι γίνεται μ' αυτόν τον κόσμο, πώς ζει; Μου απαντά: Αυτοί όλοι περιμένουν την ώρα να περάσουν τα σύνορα. Για ένα κομμάτι ψωμί και ένα κρεμμύδι θα πάνε να πολεμήσουν. Περιμένουν εντολές απ’ την Κυβέρνηση. Τι έχουν να χάσουν άλλωστε; Ανατρίχιασα. Σκέφθηκα την γερασμένη Ελλάδα. Την χώρα των συνταξιούχων και της γερουσίας. Τα ελάχιστα παιδιά πού βλέπουν το φως τής ημέρας. Τις χιλιάδες χιλιάδων που οδεύουν για τους υπόνομους. Παναγία βοήθα!

Έμβλημα της Κωνσταντινουπόλεως είναι η τουλίπα. Εδώ στους όμορφους κήπους γύρω απ’ τον Κεράτιο πρωτοκαλλιεργήθηκε. Εδώ είναι η πατρίδα της. Όχι η Ολλανδία. Απλώς απ’ εδώ κάποιος Ολλανδός πρεσβευτής τον 16ο αιώνα την μετέφερε στην πατρίδα του. Οι αιώνες ακμής της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ονομάζονται «αιώνες της τουλίπας» (Lale Devri). Οι Istanbul air-lines την τουλίπα έχουν για έμβλημα. Η ευγένεια αυτού του λουλουδιού, χαρακτήριζε την ευγένεια της Πόλεως. Όμως αυτό το λεπτό άνθος καταπατήθηκε απ’ τις ορδές των μεταναστών της Ανατολής. Τίποτε πια δεν θυμίζει την τουλίπα. Ούτε ένα λουλούδι στα μπαλκόνια, ούτε ένα μπαλκόνι στις τερατόμορφες πολυόροφες τσιμεντένιες οικοδομές. Η Αθήνα φαίνεται ολάνθιστη σε σύγκριση με την Πόλη. Παρατηρώ με προσοχή όλα τα κτίρια. Παλιά και νέα. Πουθενά λουλούδι. Ούτε πράσινο φύλλο. Ούτε ένας βασιλικός. Δεν μιλώ βέβαια για πλατείες και πάρκα. Ερωτώ τον Τούρκο οδηγό του λεωφορείου, γιατί; Δεν το συνηθίζουμε, μου απάντησε κατηφής. Λουλούδια, λοιπόν, όχι. Μόνον κόσμος, κόσμος πολύς. 'Αλλά κόσμος άκοσμος, χωρίς σκοπό, χωρίς δουλειά, χωρίς ελπίδα. Μάζα απρόσωπη, ντουνιάς.

Αισθάνεσαι κάπως αλλιώς όταν βλέπεις Ελληνική σημαία στην Πόλη. Είναι τόσο σπάνιο. Μια στο Προξενείο. Άλλη μια, ανάμεσα στις άλλες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, κυμάτιζε (κυματίζει άραγε και τώρα;), στον κήπο ενός μεγάλου ξενοδοχείου, ελβετικών συμφερόντων. Έμαθα αργότερα ότι η γυναίκα του ιδιοκτήτου είναι Ρωμηά. Πουθενά άλλού. Παρατήρησα σε ξενοδοχεία, σ' εστιατόρια. Έχουν όλες τις σημαίες εκτός της Ελληνικής. Σωβινισμός φόβος για τους γκρίζους λύκους; Αυτοί ξέρουν.

Το σύμφωνο τής «Ελληνοτουρκικής φιλίας» τού 1934 προέβλεπε ότι οι Έλληνες υπήκοοι κάτοικοι της Πόλης μπορούσαν να παραμείνουν άλλα τριάντα χρόνια. Κι όταν ο Ισμέτ Ινονού ρωτήθηκε τι θα γίνει μ' αυτούς και τους υπολοίπους απήντησε ξερά-ξερά: ΄Η θα αφομοιωθούν ή θα φύγουν». Το πρώτο δεν έγινε. Έπρεπε να γίνει το δεύτερο. Η παραμονή τους δεν ανανεώθηκε. Και το 1964 απελάθηκαν. Έφυγαν κακήν κακώς. Μ' ένα μπογαλάκι, με μια βαλίτσα. Χιλιάδες δώδεκα. Και μαζί μ' αυτούς έφυγαν άλλες είκοσι τέσσαρες χιλιάδες. Αυτοί ήσαν τούρκοι υπήκοοι. Δεν υπεχρεούντο να φύγουν. Αλλά είχαν γίνει επιγαμίες. Ο άντρας ήταν τούρκος υπήκοος η γυναίκα ελληνίδα υπήκοος. Ο ένας θα  έμενε και η άλλη θα έφευγε;

Στις πονηρές εκείνες μέρες τοy Αυγούστου, που οι δυο χώρες ήσαν με το χέρι στην σκανδάλη, ένας αρχιερέας του Πατριαρχείου συντρώγει με καλεσμένους του σε παραλιακό εστιατόριο ενός απ’ τα νησιά. Φορούσε πολιτικά, μα έλα που τους γνωρίζουν. Τον πλησιάζει ένας Τούρκος και του λεει φωναχτά: Αν σκοτωθεί έστω και ένας Τούρκος στην Κύπρο, ο πρώτος πού θα σφάξουμε θα είσαι συ. Μας το διηγείτο την επόμενη μέρα. Την ίδια μέρα οι γνωστοί άγνωστοι άρχισαν να πετροβολούν τους ναούς. Αρχή των κρατούντων ο εκφοβισμός. Και μετά βλέπουμε... Και δέκα Ρωμηοί να φύγουν ακόμη απ’ την Πόλη, κέρδος είναι. Το σχέδιο ολοκληρώνεται. Ένα έθνος, μία γλώσσα...

Εκείνη τη νύχτα (Γεγονότα Κύπρου) άρχισαν να πετροβολούν τις εκκλησίες και να ωρύονται οι γκρίζοι λύκοι «κάτω oι γκιαούρηδες». Το πρωί οι πόρτες των Εκκλησιών ήσαν κλειστές, αμπαρωμένες. Χτυπούσαμε και κανείς δεν μας άνοιγε. Φόβος και τρόμος κατέλαβε τους Αντιοχείς νεωκόρους. Υψώθηκαν τούρκικες σημαίες έξω από Εκκλησίες και ιδρύματα για να γλιτώσουν από νέους βανδαλισμούς. Και καλύτερα να σε φαει η μαρμάγκα παρά να πέσεις στα χέρια της Τουρκικής Αστυνομίας...

Γνωρίζω ότι ένα απ’ τα βασικά ελαττώματα τής φυλής μας είναι ή άτακτος φυγή. Είμαστε άριστοι στην επίθεση, άλλά κάκιστοι στην υποχώρηση. Δεν γνωρίζουμε γραμμές αμύνης. Υποχώρηση για μας σημαίνει στροφή των νώτων και φυγή. Τα παραδείγματα τού 1897 και τού 1922 δεν απέχουν πολύ. Οι Τούρκοι είναι το εντελώς αντίθετο. Ούτε γενναίοι είναι, ούτε παλικάρια. Ξέρουν όμως να οπισθοχωρούν, να διαπραγματεύονται και το κυριότερο να καταλαμβάνουν τούς χώρους πού εμείς αφήνουμε κενούς δια της φυγής.

ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΟΥΡΔΟΥΣ

Μη λησμονείτε και τούτο. Στην Τουρκία ζουν εκατομμύρια Κούρδοι. Απ' αυτούς πάρα πολλοί ζουν στην Πόλη, προσπαθώντας να βρουν μία θέση στον ήλιο. Μου έλεγε ένας Κούρδος με πόνο ψυχής : No home, father, nο country, not anything. Αυτοί τρέφουν φιλικά αισθήματα προς τους Έλληνες. Υπάρχουν ακόμη δέκα έξη με δέκα επτά εκατομμύρια Αλεβίτες, αιρετικοί Μουσουλμάνοι που υποφέρουν τα πάνδεινα από  τους λοιπούς Τούρκους. Κι' αυτοί βλέπουν με καλό μάτι τούς Έλληνες.

Τους κακοφαίνεται γιατί οι Έλληνες προοδεύουν, γιατί δεν μπορούν να τους ποδοπατήσουν να τους ζητήσουν έλεος - Aman! Δεν μπορούν να χωνέψουν πως οι χθεσινοί ραγιάδες επαναστάτησαν, έκαμαν κράτος και μάλιστα προοδεύουν. Δεν θα μας συγχωρήσουν ποτέ το ότι δεν έχουμε πια ανάγκη το merhamet, την μεγαλοψυχία τους. Και να μας φυλάξει ο Πανάγαθος Θεός να μη το έχουμε ποτέ πια ανάγκη. Κι' αυτός είναι ο βασικός λόγος που εξηγεί όλες τις ενέργειες των κρατούντων. Σκοπός τους είναι να γονατίσει η ομογένεια, να γονατίσει το Πατριαρχείο, να ζητήσουν «έλεος» και αυτοί σαν μεγαλόθυμοι να το χορηγήσουν. Οσάκις δεν το πετυχαίνουν, ταράσσονται. Και διατάζουν γκρεμίστε, αφανίστε, βεβηλώστε. Κάποτε θα γονατίσουν.

Οι Τούρκοι είτε αλά φράγκα ζουν, είτε αλά τούρκα, έχουν ένα κοινό. Σκέπτονται μόνον σαν Τούρκοι. Έχει απόλυτο δίκαιο  ο καθηγητής Νεοκλής Σαρρής, όταν λέγει ότι ή μόνη διαφορά μεταξύ `Ελλήνων και Τούρκων είναι ότι υπάρχουν Έλληνες μη σκεπτόμενοι ως Έλληνες, ενώ δεν υπάρχουν Τούρκοι μη σκεπτόμενοι ως Τούρκοι.

Αυτά τα Τουκάκια, τα ξυπόλυτα παιδιά, τα μισόγυμνα, τα άπλυτα, τα νηστικά που απλώνουν το χέρι και καθικετεύουν με τα μάτια, αυτά τα λουστράκια της Ραιδεστού πού σε πολιορκούν και σκέπτεσαι: Θεέ μου γιατί δεν με έκανες σαρανταποδαρούσα να έχω σαράντα παπούτσια να τα γυαλίσουν, αυτά τα παιδιά πού σε παίρνουν από πίσω για να σου πουλήσουν κάτι το ευτελές, κάστανα, κούμαρα, αυτά τα παιδιά που σου λένε σε όλες τις γλώσσες της Ευρώπης «πεινάω» και το βλέπεις ότι πεινάνε, ποιους θα πιστέψουν; Τους στρατηγούς, την Τσιλέρ, τον Γιλμάζ, ή τους ουλεμάδες του Ισλάμ;

Απ' τον καιρό που ένα κομμάτι της Ρωμηοσύνης ελευθερώθηκε και έγινε κράτος, ο σκαντζόχοιρος όλο και σπρώχνει την αλεπού έξω απ’ τη φωλιά της. Να πάτε όλοι εκεί. ( Στην Ελλάδα). Εδώ είστε ανεπιθύμητοι. Δεν θυμούμαι το όνομα του βουλευτού που στην πρώτη Τουρκική 'Εθνοσυνέλευση ζήτησε την παραμονή των Χριστιανών στην Μικράν Ασία. Την άλλη μέρα ήταν μακαρίτης. Και εξακολουθούν να πιέζουν ως σήμερα. Μου έλεγε ο συμπαθέστατος ιερεύς απ’ την Ίμβρο. Έστειλα τον γιο μου να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Πόλης μ' όλα τ' απαιτούμενα δικαιολογητικά! Μου τα επέστρεψαν επειδή γράφουν RUM. Μα έτσι μας χαρακτηρίζατε πάντοτε. Όχι τώρα πια. Θά γράφεστε CHRISTIAN. Διερωτήθην γιατί αυτή η αλλαγή. Ανέκαθεν οι Τούρκοι υπήκοοι Έλληνες απεκαλούντο RUM, Ρωμηοί. Και σε ένα θρήσκο (υποτίθεται) κοσμικό κράτος πως δικαιολογείται αντί τού εθνικού ονόματος της μειονότητος να  χρησιμοποιείται η θρησκευτική ιδιότης; Έδωσα μέσα μου την απάντησι. Εμείς στηριζόμενοι στην συνθήκη της Λωζάνης αναγνωρίζομε θρησκευτική και όχι εθνική μειονότητα στην Θράκη. Έχουμε μόνον Μουσουλμάνους Έλληνες υπηκόους. Αυτό κάνουν τώρα και οι Τούρκοι για μελλοντικόν εκβιασμό. Καταργούν το RUM και βάζουν το CHRISTIAN. Μουσουλμάνους εσείς, Χριστιανούς εμείς.

Θαυμάστε σύστημα:

Βομβιστικές επιθέσεις, δολοφονίες, βεβηλώσεις, κατεδαφίσεις ναών, κλοπές Ιερών Εικόνων, τυμβωρυχίες γίνονται κατά διαταγή και εις τακτά διαστήματα. Κάθε εξάμηνο, κάθε χρόνο. Για να μη αναθαρρήσουν ποτέ. Και γράφουν οι εφημερίδες: «διεξάγονται έρευνες για να ανακαλυφθούν οι ένοχο»ι. Ποίοι ένοχοι; Οι γκρίζοι λύκοι; Μα αυτοί είναι παρακρατικοί, δικοί τους. Είναι ήρωες. Οι ήρωες συλλαμβάνονται ποτέ; Έρχεται και η Τσιλέρ και δηλώνει: «Περιμένουμε τους Ρωμηούς να γυρίσουν πίσω». Ω της υποκρισίας!

Τόλμημα έκανε με δημοσίευμά του στην τουρκική «Σαμπάχ» της 26.2.Ι995 ο γνωστός τούρκος δημοσιογράφος κ. Γκιουνερί Τζιβάογλου υποστηρίξας ότι ο απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε' με απόφαση του Σουλτάνου Μαχμούτ Β' στις Ι0.4.1821 υπήρξε μοιραίο λάθος. Ο τούρκος δημοσιογράφος, αφού περιγράφει τις αποτρόπαιες συνθήκες του απαγχονισμού του Πατριάρχη, διερωτάται τι θα αισθάνονταν οι Τούρκοι αν σήμερα οι Έλληνες κάρφωναν ένα τσιγκέλι από ένα χασάπικο και προέβαιναν σε απαγχονισμό ενός μουσουλμάνου θρησκευτικού ηγέτη και άφηναν το σώμα του βιαίως απαγχονισθέντος να αιωρείται επί τρεις ολόκληρες ήμέρες;  

Το καλό είναι ότι οι Τούρκοι δεν βρίζουν τα θεία. Έχουν βέβαια πολλές βρισιές ανήθικου περιεχομένου, εκ των οποίων μερικές έχουν μπει και στην γλώσσα μας. Αλλά τα θεία δεν τα υβρίζουν ποτέ, πιστεύουν δεν πιστεύουν.

Οι Τούρκοι είναι λαός πού, κατά τον διάσημο Άγγλο ιστορικό Τόυνμπυ δεν παράγουν, δεν δημιουργούν πολιτισμό. Μόνον να καταστρέφουν μπορούν. Απόδειξης είναι ότι και τα τεμένη τους από την άλωσι μέχρι σήμερα είναι αποτυχημένα αντίγραφα της Αγίας Σοφίας. Κατέστρεψαν έργα τέχνης μοναδικά. Κι αφού χόρτασαν να καταστρέφουν κατάλαβαν ότι μ' αυτά που καταστρέφουν  θα μπορούσαν να ζήσουν. Τι θα έρχονταν να δουν οι ξένοι στην Πόλη; Το Σουλτάν Αχμέτ τζαμί, το χαμάμ τού Σινάν στο Τσεμπερλή Τάς; Αγία Σοφία θα έρχονταν να θαυμάσουν, Μονή της Χώρας, Αγία Ειρήνη, Κινστέρνα του Ιουστινιανού. Καλούν λοιπόν Αμερικανούς αρχαιολόγους κι αρχίζουν αναστηλώσεις και καθαρίσματα. Κανείς Τούρκος δεν εμπόδισε Χριστιανούς να πάνε στην Εκκλησία. Όλοι όμως φώναζαν σαν υστερικοί κατά την δεκαετία του 30 στους δρόμους του Πέρα: «Vatandaş, Τürkçe kοnuş» (Συμπατριώτη, μίλα Τούρκικα). Και πολλοί απέφευγαν να ψωνίσουν από ελληνικά καταστήματα. απλώς γιατί ήσαν ελληνικά.

Το ομολογεί  λόρδος Βρετανός υπουργός εξωτερικών.   Το πρόβλημα με τους Τούρκους δεν είναι να συμφωνήσουν και να υπογράψουν αλλά να σεβαστούν και να τιμήσουν την υπογραφή τους. Οι Τούρκοι έχουν παράδοση στην αθέτηση συμφωνιών. Και εμείς επικαλούμεθα συνεχώς την συνθήκη της Λωζάνης. Πόσον αφελείς είμαστε, Χριστέ μου!

Έχει ιδιαίτερη βαρύτητα η επισήμανσις του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, μετά τούς βανδαλισμούς στο νεκροταφείο τοϋ Σισλή: Διωκόμεθα επειδή είμεθα Ρωμηoί το γένος και Ορθόδοξοι την πίστιν. Δε αρκεί το γεγονός ότι εμείναμεν τόσον ολίγοι εδώ, εξ αιτίας του τελευταίου τούτου σημείου; Επρεπε να υποστώμεν καί άλλα και μάλιστα oι νεκροί μας, οι οποίοι κεκοίμηνται προσδοκώντας την κοινήν Ανάστασιν; Kaι οι μεν νεκροί δεδικαίωνται. Αλλοίμονο όμως στους ζωντανούς, τούς περιλειπομένους, τους Ρωμηούς...

Λένε ότι η Πόλη είναι η πόλις των αγιασμάτων. Μιλούν για χίλια αγιάσματα, παλιά. Ίσως ο αριθμός είναι υπερβολικός. Σήμερα υπάρχουν περίπου σαράντα. Αλλά γνωστά, άλλα άγνωστα σ' εμάς. Πρώτοι και καλύτεροι πελάτες είναι οι Τούρκοι.

Το αμίμητο όμως το είπε Τούρκος δικηγόρος:  Εμείς εδώ είμαστε εξήντα εκατομμύρια ηλίθιοι που μας κυβερνούν δέκα έξυπνοι. Kaι εσείς είσθε δέκα εκατομμύρια έξυπνοι που σας κυβερνούν δέκα ηλίθιοι. Καρντάση, τα εκατομμύρια των ηλιθίων είναι εβδομήντα. Εξήντα εσείς συν δέκα εμείς... Τις μέρες που μου το έλεγε αυτό, ή τουρκική τηλεόρασης μετέδωσε ότι άγνωστοι έγραψαν με κόκκινα γράμματα σ' ένα τζαμί Δεν θέλουμε να είμαστε πια μουσουλμάνοι. Θέλουμε να γίνουμε Χριστιανοί. Τώρα όμως το να γίνει φανερά κανείς Χριστιανός, σημαίνει θάνατο, βέβαιο θάνατο. Κι όσοι έγιναν, φυγαδεύτηκαν μακρυά στην Ευρώπη. Άλλαξαν όνομα, ταυτότητα, διαβατήριο, μορφή. Ο θάνατος παραμονεύει παντού.   Οι αναζητήσεις όμως υπάρχουν. Και κυρίως απ’ την νεολαία. Γίνονται και βαπτίσεις Τούρκων, αλλά ποιος μπορεί να δώσει λεπτομέρειες; Ας πάρουμε και για τον τάφο κανένα μυστικό...

       Αρχιμανδρίτης π. Δοσίθεος

[ Home ]

Last modified: ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 22,  2021